Net als in zijn laatste roman,
Stuiteren, beschrijft Dirk Bolier in zijn novelle “Lief” de
ontwikkeling, van het leven van het personage Daphne. “Lief”leunt
grotendeels op twee personages: Daphne en haar pleegvader Henri. In
het oog springend is de ontwikkeling van Daphne van
lagereschoolleerling tot jonge volwassen vrouw met daartegenover
geplaatst het gebrek aan ontwikkeling bij haar pleegvader. Hoewel
Henri in zijn leven alle bordjes weet hoog te houden – hij verdient
zijn geld op de beurs en treedt daarnaast op als muzikant – lukt
het hem niet zich te ontworstelen aan zijn alles overheersende liefde
voor Daphne. Ongeveer iedere handeling in zijn leven staat in het
teken van dienstbaarheid aan haar.
“Lief” laat zich lezen als het
script van een feel good movie.
Conflicten blijven ongeveer geheel uit. Alles staat in het teken van
een volwassen man, die een meisje begeleidt in haar groei naar
volwassenheid. Docerend, en soms zelfs moraliserend, zoals op het
eind van het verhaal. Als in (het hoofdstuk) “Cardiff” ter sprake
komt dat het op de linker weghelft rijden in Groot Brittannië een
voortvloeisel is uit de napoleontische tijd en dat Napoleon zo
besliste omdat hij zelf linkshandig was, noemt Henri dit
'egocentrisch'.
In het eerste hoofdstuk, “Welkom”,
ontmoet Henri Pauline, als hij optreedt als zanger. Pauline blijkt
voor een jeugdzorginstelling te werken. Dat komt mooi uit; Henri
heeft altijd een kinderwens gehad. Via de instelling van Pauline
adopteert Henri de elfjarige Daphne. In “Welkom” vindt de
introductie van beide personages plaats. Het is duidelijk nog
aftasten tussen beiden.
Al snel echter worden de gesprekken
tussen Daphne en Henri meer inhoudelijk. Reeds in de laatste klas van
de lagere school blijkt zij een vroegwijs meisje te zijn. Tekenend
voor de novelle is het aantal uitstapjes naar het buitenland.
Problemen en zorgen lijken de twee hoofdpersonages uit de weg te gaan
door een – meestal vrij korte – reis te boeken, wat iets weg
heeft van vluchtgedrag. Zo boeken Henri en Daphne in het derde
hoofdstuk een reis naar Lesvos, dat huns inziens een van de Griekse
eilanden die nog niet zijn overspoeld door massatoerisme is.
Hoewel “Lief”
een aaneenschakeling van positieve belevenissen vormt en er
nergens de suggestie van erotiek optreedt, is Bolier er in geslaagd
een ‘verboden’ liefde tussen een volwassene en een kind
onderhuids tot leven te doen komen. Zo wil Henri in het hoofdstuk
“Puber”een knuffel van Daphne, voordat zij naar bed gaat. Ze
weigert dit. Zelfs haar natuurlijke vader krijgt geen zoen, weert ze
Henri af. De kus die hij haar vervolgens op het voorhoofd geeft,
tolereert ze. Het hoofdstuk beschrijft Daphnes periode in de
brugklas. Henri haalt Daphne op van school als het laat in de middag
is en het al donker begint te worden. Zijn geduld met haar begint
haar op te vallen. Henri doet het af als iets onschuldigs, hij is
gewoon lief voor haar.
Het hoofdstuk “Kattig”
beschrijft de tijd van Daphne in de onderbouw van het VWO. Ze
corrigeert inmiddels zelfs Henri’s songteksten al. Henri tracht
geestelijk op hetzelfde niveau met haar te blijven door dezelfde
televisieprogramma’s te kijken. Fysiek zijn ze inmiddels iets
verder naar elkaar toe gegroeid; Henri masseert Daphnes schouders
terwijl ze tv kijken. Als Henri te vaak naar de drank grijpt,
corrigeert Daphne hem, als was ze zijn wederhelft.
In “La Gomera” gaan beiden nog
eens op vakantie. Naar Spanje, dit maal. Naar het kleinste eiland van
de Canarische archipel. Tijdens een bergachtige wandeltocht komt
ineens fraai het verschil in leeftijd tussen Henri en Daphne tot
uiting. Waar de gids voor Henri een taxi moet bellen, omdat deze
afhaakt vanwege zijn matige conditie, volvoert Daphne de tocht.
Ondanks het feit dat Daphne aan
Henri heeft kunnen zien dat alcohol niet bevorderlijk voor de fysieke
en geestelijke conditie is, vliegt zij zelf uit de bocht in “Stout”.
Een avondje stappen met vriendinnen ontaardt in het drinken van te
veel tequila. Henri haalt haar op uit de kroeg en begeleidt haar naar
huis. Als ze daar moet kotsen, vraagt hij of hij haar buik moet
masseren. Dat aanbod wijst ze echter af.
In “Recalcitrant” beginnen
Daphnes hormonen dermate op te spelen dat ze op contactsites op het
web surft en een foto herkenbare foto van zichzelf plaatst. Ze maakt
een afspraak met een jongeman van 23, van wie ze geen foto heeft
gezien. Bij aankomst op diens adres blijkt het een oudere man te
zijn, die allerlei snoods met haar van plan is.
Henri is gestrest vanwege wat
missers op de beurs. Daphne ervaart dat de bovenbouw van het VWO iets
anders in elkaar steekt dan de lagere klassen. Ze heeft een aantal
onvoldoendes gehaald. Met begeleidster Pauline en een vriendin van
Daphne gaan ze op een dagtrip naar Londen, dat ook de naam van dit
hoofdstuk is. Bolier heeft ervoor gekozen alle hoofdstukken die
uitstapjes, trips of een vakantie beschrijven, de naam van de
bestemming mee te geven. Dit consequent doorvoeren verhoogt de
herkenbaarheid binnen het grotere geheel van de novelle. In Londen
komt Daphnes verdere groei richting volwassenheid tot uiting. Zij
neemt het initiatief en gidst haar reisgenoten door de Engelse
hoofdstad.
In “Stijl” begint Henri het
moment dat Daphne het huis zal verlaten te vrezen. Hij wil zelfs met
haar mee als ze in het buitenland gaat studeren en is bereid er vele
opofferingen voor te doen. Daphne spreekt hem aan op zijn obsessie,
die ongemakkelijk voor haar wordt. Het woordengeschil dat erop volgt,
is niet minder dan dat tussen twee gelijkwaardige geliefden.
Zonder dat het expliciet wordt ,
blijkt in “Istanbul” dat Henri nog steeds in beider onderhoud kan
voorzien met zijn werk op de beurs. Hij heeft een vakantie naar de
Turkse metropool geboekt. Met het naderende einde van Daphnes studie
ziet hij ook dat het einde van zijn pleegvaderschap er aan zit te
komen, wat hem niet vrolijk stemt. Een boottocht over de Bosporus
brengt hen tot een gesprek dat de factor 'locatie' koppelt aan de
factor 'tijd'. Henri wil per se vanuit het Europese deel van Istanbul
naar het Aziatische varen om te kunnen zeggen dat hij gedurende zijn
leven ook in dat werelddeel is geweest. Daphne geeft hem te kennen
dat Turkije binnen tien jaar tot Europa zal behoren en dat die
vlieger dus mettertijd niet zal opgaan. Henri weerlegt deze gedachte
door de factor 'tijd' zeer ruim te nemen en te stellen dat, zelfs al
zou de wereld in de toekomst uit slechts de twee de werelddelen
Amerika en China bestaan, dit feit niet wegneemt dat híj in Europa
heeft geleefd. Ook in Istanbul spreekt Daphne Henri aan alsof ze
geliefden zijn. Dit maal moet zijn roken het ontgelden. Daarnaast
overtroeft ze hem meermaals in algemene kennis, zonder dat dit
overigens zijn ergernis wekt.
“Scherp” beschrijft een fase uit
het laatste schooljaar van Daphne, waarin Henri haar bijstaat waar
mogelijk. Hij ziet dat ze volwassen geworden is en concludeert dat
hij zelf in een midlife crisis is beland. Zijn drinkgedrag duidt in
ieder geval op een mindere periode, zo veel is zeker. Hun verhouding
culmineert in gelijkwaardigheid
als Daphne uitspreekt ‘misschien moeten we het eens een tijd apart
proberen’ en ze laat blijken in Groot Brittannië te willen gaan
leven. Henri geeft aan dat hij zijn aandelenportefeuille wil verkopen
om vervolgens een uitgeverij te beginnen, nadat Daphne hem heeft
duidelijk gemaakt dat ze een jaar aan een roman wil gaan schrijven.
Vanwege
een op het eerste gezicht triviale reden, omdat haar favoriete
televisieserie er wordt opgenomen, wil Daphne in de hoofdstad van
Wales, Cardiff, gaan wonen om er aan de roman te schrijven. Via
internet heeft ze zich in de stad verdiept en die lijkt haar vanwege
het redelijk beperkt aantal inwoners aantrekkelijk. Heel even
sputtert Henri tegen, maar dan voltrekt zich het – inmiddels
geijkte – schouwspel. Hij boekt er wederom een reis naartoe. Ter
plaatse – Bolier vergast de lezer net als in Istanbul, Londen en
overige reisbestemmingen weer op de nodige site-seeing
– blijkt Daphne ook
in zelfvertrouwen te zijn gegroeid. Waar ze in Londen het gezelschap
nog met behulp van een plattegrond door de stad gidste, lukt het haar
in de hoofdstad van Wales uit het hoofd. Henri raadt haar aan een
schrijfcursus te gaan volgen. Daphne blijkt dat al te hebben
geregeld.
In
het afsluitend hoofdstuk, “Nieuw”, is Daphne naar Wales verhuisd.
De achterblijver raakt ontheemd en gaat zich te buiten aan alcohol en
sigaretten. Melancholie verwordt tot depressie. Na een periode van
bijna een half jaar neemt Daphne per e-mail weer eens contact met
Henri op. Hij heeft de zware periode achter zich weten te laten en is
een uitgeverij gestart. Niet veel later zoekt hij Daphne in Cardiff
op. Zij heeft daar een verrassende ontboezeming over haar opvoeding
voor hem in petto.
